फुजारियम रोपमर (Fusarium Wilt)

जबाबदार बुरशी

✅Fusarium oxysporum

पोषक वातावरण

वातावरणामध्ये तापमान हे 24°C ते 28°C च्या दरम्यान असते व आद्रता 80% पेक्षा जास्त असते, तेव्हा या बुरशीचा प्रादुर्भाव मोठ्या प्रमाणात होतो. जेव्हा हवामान हे उबदार व दमट असते, तेव्हा या बुरशीचा प्रादुर्भाव जलद गतीने होतो.

लक्षणे

या बुरशीचा प्रथम प्रादुर्भाव हा जिथे खोड जमिनीला चिकटलेले असते तिथे होतो.
या भागांवर पांढरे किंवा राखाडी रंगाच्या बुरशीचा थर तयार झालेला दिसतो.
जमिनीमध्ये पुरेसा ओलावा असूनही झाडे पाण्याच्या ताणाची लक्षणे दाखवतात, त्यामुळे झाड कोमेजून जाते.
तसेच रोपांची जुनी पाने खालच्या भागापासून पिवळी पडायला सुरुवात होतात.
तसेच रोपांची वाढ कमी प्रमाणात होते व कालांतराने रोपांची वाढ खुंटते.
या बुरशीचा प्रादुर्भाव जास्त प्रमाणात झाल्यावर रोपांची मर होते.

प्रसार

या बुरशीचा प्रसार शेताच्या एका भागातून दुसऱ्या भागात जमिनीत असणाऱ्या अधिकच्या ओलाव्याद्वारे व पावसाच्या किंवा सिंचनासाठी दिलेल्या पाण्याद्वारे होतो.

प्रतिबंधात्मक उपाययोजना

दोन ओळी मधील अंतर हे जास्त असावे, जेणेकरून जास्तीत जास्त सूर्यप्रकाश जमिनीवर पडेल व जमिन जास्त काळ ओली राहणार नाही. ज्यामुळे बुरशीचा प्रादुर्भाव होणार नाही.
कॅल्शियम युक्त पोषक उत्पादनांचा व खतांचा वापर करावा, ज्यामुळे झाडांच्या खोडाचे बाहेरील आवरण हे जाड होईल व ज्यामुळे खोडांना जखमा होणार नाहीत.
बुरशीच्या वाढीसाठी पोषक वातावरण तयार झाल्यावर पोटॅश युक्त खतांचा वापर करावा. ज्यामुळे रोपांची बुरशीजन्य रोगाविरुद्ध रोगप्रतिकार शक्ती वाढते.
शेतामध्ये भांगलण करत असताना रोपांच्या खोडाला जखमा होणार नाही याची काळजी घ्यावी.

उपचारात्मक उपाययोजना