अँथराकोज करपा (Anthracnose Blight)

जबाबदार बुरशी

✅Colletotrichium spp

पोषक वातावरण

जेव्हा वातावरणामध्ये तापमान हे 24-28°C च्या दरम्यान असते व आर्द्रता ही 90% पेक्षा जास्त असते तेव्हा या बुरशीचा प्रादुर्भाव होतो .वारंवार पडणारा पाऊस व दुष्काळी परिस्थिती या वातावरणात सुद्धा या बुरशीचा प्रादुर्भाव मोठ्या प्रमाणात होतो.

लक्षणे

या रोगाची लक्षणे पाने, फांद्या, फुलांचे दांडे, यावर आढळून येतात.
पानांवर राखाडी ते तांबट रंगाची अंडाकृती व अनियमित आकाराचे डाग येतात, त्या डागांच्या कडा तपकिरी लालसर व जांभळ्या रंगाच्या असतात.
अनुकूल वातावरणात डागांची संख्या वाढते, क्षेत्रफळ वाढते व डाग मोठे होतात, असे मोठे झालेले डाग एकमेकांत मिसळतात व पूर्ण पान गळून जाते.
फांद्यांवर येणारे डाग तांबट तपकिरी काळ्या रंगाचे असतात. याचे प्रमाण वाढल्यावर हे संपूर्ण खोडाला वेढतात व संपूर्ण फांदी मरगळल्यागत होते.
फळांवर येणारे डाग हे काळ्या रंगाचे असतात. ज्यामुळे संपूर्ण फळ खराब होऊन जाते.

प्रसार

ही बुरशी माती, जुन्या पिकांचे अवशेष, तणांचे अवशेष, बियाने यामध्ये आढळते.
या बुरशीचा प्रसार जमिनीच्या अधिकच्या ओलाव्यामुळे होतो.
त्याचबरोबर शेतकामगारांद्वारे किंवा शेतात असणाऱ्या अवजारांद्वारे एका भागातून दुसऱ्या भागात होत असतो.

प्रतिबंधात्मक उपाययोजना

ही बुरशी एका भागातून दुसऱ्या भागात जमिनीत असणाऱ्या ओलाव्यामार्फत पसरते.
या बुरशीचा प्रसार रोखण्यासाठी शेतात पाणी देताना योग्य नियोजन करणे गरजेचे आहे, जास्त पाणी न देता गरजेनुसार रोज थोडे थोडे पाणी देणे आवश्यक आहे.
जेव्हा तापमान 25°C पेक्षा थोडे जास्त असेल तेव्हा प्रतिबंधात्मक उपाययोजना म्हणून स्पर्शजन्य बुरशीनाशक ची फवारणी करावी.

उपचारात्मक उपाययोजना