भारतातील प्रमुख 10 पिके आणि त्यांचे महत्त्व.

गहू 

उत्पादन – मुख्यत्वे उत्तर भारतात, विशेषत: पंजाब, हरियाणा , उत्तर प्रदेश .

महत्व – गहू हे भारतातील प्रमुख अन्नधान्यांपैकी एक आहे. त्यापासून चपाती, ब्रेड, बिस्किट्स आणि इतर अनेक खाद्यपदार्थ तयार केले जातात.

तांदूळ 

उत्पादन – पश्चिम बंगाल , उत्तर प्रदेश, पंजाब, आंध्र प्रदेश , तेलंगणा .

महत्व – तांदूळ हे भारतातील मुख्य आहाराचे घटक आहे. भात, बिर्याणी, पुलाव यांसारख्या अनेक पदार्थांमध्ये तांदळाचा वापर होतो.

कापूस 

उत्पादन – महाराष्ट्र , गुजरात , मध्य प्रदेश .

महत्व – कापूस हे वस्त्र उद्योगासाठी अत्यंत महत्त्वाचे पीक आहे. भारतातील कापड आणि वस्त्रोद्योगाचा मोठा भाग कापसावर अवलंबून आहे.

ऊस 

उत्पादन – मध्य प्रदेश, महाराष्ट्र, कर्नाटक, तमिळनाडू .

महत्व – उसापासून साखर, गुळ, रस, इथेनॉल यांसारखी उत्पादने तयार केली जातात. साखर उद्योग हा भारतातील एक महत्त्वाचा उद्योग आहे.

डाळवर्गीय 

उत्पादन – मध्यप्रदेश, उत्तर प्रदेश, महाराष्ट्र, राजस्थान.

महत्व – डाळी हे प्रोटीनचे उत्तम स्त्रोत आहेत.भारतातील आहारात डाळिंचे विशेष महत्त्व आहे.

बाजरी 

उत्पादन – राजस्थान, महाराष्ट्र, कर्नाटक.

महत्व – बाजरी हे पोषण मूल्यांनी समृद्ध धान्य आहे.

ती शेतकऱ्यांना कमी पाण्यात चांगली पिकवता येते, आणि ती आहारात विविधतेसाठी महत्त्वाची आहे .

मका 

उत्पादन – कर्नाटक, मध्यप्रदेश, महाराष्ट्र.

महत्व – मका हे खाद्यपदार्थ, अशोक खाद्य आणि औद्योगिक वापरासाठी महत्त्वाचे आहे. मक्यापासून पॉपकॉर्न, मक्याचे पीठ, सिरप यांसारखी उत्पादने तयार केली जातात .

सोयाबीन 

उत्पादन – मध्यप्रदेश, महाराष्ट्र, राजस्थान.

महत्व – सोयाबीन हे भारतातील प्रथिनांचे उत्तम स्त्रोत आहे. त्यापासून तेल, दूध, टोफू यांसारखी उत्पादने तयार होतात.

चहा 

उत्पादन – आसाम, पश्चिम बंगाल, तमिळनाडू, केरळ.

महत्व – चहा  भारतातील प्रमुख पेय आहे. चहा हा जगातील एक प्रमुख चहा उत्पादक देश आहे.

कॉफी

उत्पादन – कर्नाटक, केरळ, तमिळनाडू.

महत्व – कॉफी हे एक महत्त्वाचे निर्यात योग्य पीक आहे. भारतातील कॉफी उद्योगाचा जागतिक बाजारात चांगला सहभाग आहे.

वरील सर्व पिके हे भारतातील अर्थव्यवस्थेसाठी आणि अन्नसुरक्षेसाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहेत. त्यांचा उत्पादनातील वाटा आणि आहारातील महत्त्व हे दोन्ही देशांच्या सर्वांगीण विकासात योगदान देतात.