डाऊनी (Downey Mildew)

जबाबदार बुरशी

✅Peronospora sparsa

पोषक वातावरण

थंड व सौम्य वातावरणामध्ये या बुरशीचा प्रादुर्भाव मोठ्या प्रमाणावर होतो.
जेव्हा वातावरणामध्ये तापमान 15°C ते 22°C च्या दरम्यान असते व आद्रता ही 85% पेक्षा जास्त असते तेव्हा ही बुरशी मोठ्या प्रमाणात वाढते.
पानांवर जास्त काळ ओलसरता राहिल्यास बुरशीच्या वाढीसाठी अनुकूल परिस्थिती निर्माण होते.

लक्षणे

याची सर्वप्रथम लक्षणे ही रोपांच्या खालील पानांवर दिसतात.
रोपांची खालील पाने हे पिवळी पडायला सुरुवात होतात.
त्यानंतर या बुरशीचा प्रादुर्भाव रोपांच्या वरच्या भागावर होतो व रोपांची वरील पाने सुद्धा पिवळी पडायला सुरुवात होतात.
पिवळी पडलेली पाने कालांतराने जळून जातात व गळतात. यामुळे रोपांची रोग प्रतिकारशक्ती कमी होते, त्यामुळे इतर बुरशीजन्य रोगांचा सुद्धा प्रादुर्भाव होतो.

प्रसार

याचा सर्वप्रथम प्रादुर्भाव रोपांची पाने जमिनीला चिकटल्यामुळे रोपांच्या खालच्या पानांवर होतो. त्यानंतर तो वरच्या भागावर पसरतो.
तसेच रोपांची पाने एकमेकांला चिकटल्यामुळे या बुरशीचा प्रसार एका रोपावरून दुसऱ्या रोपावर होतो.
धुके आणि वारंवार ओलसर हवामान बुरशीचा प्रसार वाढवतात.रोपांची पाने जास्त वेळ ओली राहिल्यामुळे या बुरशीचा प्रसार जलद गतीने होतो. तसेच शेतमजुरांद्वारे सुद्धा या बुरशीचा प्रसार होऊ शकतो.

प्रतिबंधात्मक उपाययोजना

दोन ओळीमधील अंतर हे जास्त असायला हवे जेणेकरून जास्तीत जास्त सूर्यप्रकाश हा जमिनीवरती पडेल व जमिनीमध्ये अधिकचा ओलावा राहणार नाही.
तसेच या बुरशीचा प्रादुर्भाव दोन रोपांमधील अंतर जास्त असल्यामुळे एका रोपावरून दुसऱ्या रोपावर होणार नाही.
पाऊस पडल्यानंतर लगेचच बुरशीनाशकाची फवारणी घ्यावी.
शेतामध्ये कोणतेही काम केल्यानंतर लगेच बुरशीनाशकाची फवारणी घ्यावी.

उपचारात्मक उपाययोजना